Bozcaada Forumu: Bozcaada Ekosistem Çalışması -2- Anemon

Bozcaada Ekosistem Çalışması -2-

Anemon - Dağ lalesi
Anemone coronaria

Mitolojide der ki:

Suriye Kralı Theias ya da Kıbrıs Kralı Kinyras'ın Myrrha ya da Smyrna adında bir kızı varmış. Aphrodite'nin lanetine uğrayan bu kız korkunç bir günah işlemiş. Babası bu günahı temizlemek için onu öldürmek istemiş. Ama tanrılar kıza acıyıp onu bir mersin ağacına çevirmişler. 9 ay sonra ağacın kabuğundan dünya güzeli bir bebek, Adonis çıkmış. Çocuğun güzelliğine vurulan Aphrodite onu büyütsün diye yeraltı tanrıçası Persephone'ye vermiş. Zaman içinde aynı delikanlıya aşık olan iki tanrıça arasındaki kavgaya Zeus müdahale etmiş; ama Adonis Aphrodite'yi seçince tanrıçanın güzel delikanlıya olan aşkını kıskanan Ares, Adonis'in üzerine bir yaban domuzu salmış. Yaralanan Adonis kanaya kanaya can vermiş. Toprağı sulayan kanından anemon denen bahar çiçekleri bitmiş. O günden bu yana kışın yeraltında saklanan, baharla birlikte aşk cümbüşü içinde fışkıran, bereketi ve bitkisel varlığı simgeleyen Adonis için törenler yapılır.

İşte böyle bir çiçektir dağ lalesi. Anavatanı Anadolu'dur. Çeşitli tür ve renkleri vardır. 6 ya da 7 taç yapraklı kırmızı, pembe, mavi, mor, eflatun ve beyaz renkleri ile Mart - Nisan aylarında tüm Marmara, Ege ve Akdeniz gibi adamızı da süsler. Boyu 20-40 cm. arasındadır. Çok yıllık yumrulu bir bitkidir.

Bozcaada'nın özellikle doğu ve güney yamaçlarında (Poyraz Limanı'ndan Ayana Koyu'na kadar olan bölgede) çok yoğun olarak bulunur. Aşırı toplama nedeniyle özellikle kırmızı çiçekli türünün kaybolduğu adamızda ne yazık ki anemon tüm renkleriyle ciddi tehdit altındadır. Anemon tarlalarının bulunduğu ve doğal sit alanı olan adamızın güney yamaçları, yeni imar planıyla birlikte yapılaşmaya açılmak istenmektedir. İkinci konut baskısı altındaki bölgede yer alan anemon tarlaları, inşaat ve hafriyat makinelerinin altında ezilip yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.

Bu türe karşı diğer tehdit unsurları aşırı toplama, köküyle sökme ve araziye dökülen molozlardır.
Bozcaada'nın önemli bir değeri olan bu coşku ve bereket simgesini koruyalım.